Cách điều trị hạ đường huyết tại nhà
Hạ đường huyết (hay còn gọi là tụt đường huyết) là tình trạng glucose trong máu giảm xuống dưới mức bình thường, có thể gây ra tổn thương cho não bộ nếu không được xử lý kịp thời. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin chi tiết về cách nhận biết và điều trị hạ đường huyết tại nhà một cách an toàn, hiệu quả.
I. Cơ chế bệnh sinh theo Y học cổ truyền
Trong Y học cổ truyền, hạ đường huyết thường liên quan đến sự mất cân bằng của tạng phủ, đặc biệt là tỳ và vị. Tỳ vị có chức năng vận hóa, sinh hóa và vận chuyển tinh vi (chất dinh dưỡng) của thức ăn. Khi tỳ vị suy yếu sẽ dẫn đến việc không thể duy trì được mức đường huyết ổn định trong cơ thể.
Ngoài ra, can khí uất kết cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng của tỳ vị, gây rối loạn chuyển hóa đường trong máu. Thận dương hư có thể làm suy giảm khả năng điều hòa đường huyết của cơ thể.
➔ Xem thêm: Chức năng của tỳ vị đối với cơ thể
II. Biện chứng luận trị theo Y học cổ truyền
1. Chứng Tỳ Khí Hư
- Biểu hiện: Người bệnh thường có các triệu chứng như vã mồ hôi, mệt mỏi, ăn kém, bụng đầy, phân sống, chóng mặt, hoa mắt, tay chân lạnh. Lưỡi nhợt, rêu trắng mỏng, mạch trầm tế vô lực.
- Phương pháp điều trị: Cần bổ tỳ ích khí, sử dụng các vị thuốc như Đảng sâm, Bạch truật, Phục linh, Cam thảo, Hoàng kỳ. Bài thuốc điển hình là Tứ Quân Tử Thang gia giảm.
2. Chứng Tỳ Vị Dương Hư
- Biểu hiện: Người bệnh thường có triệu chứng ớn lạnh, tay chân lạnh, bụng đau âm ỉ, tiêu chảy, ăn uống kém. Lưỡi nhợt béo, rêu trắng trơn, mạch trầm tế.
- Phương pháp điều trị: Cần ôn trung kiện tỳ, sử dụng các vị thuốc như Nhân sâm, Bạch truật, Can khương, Đại táo. Bài thuốc điển hình là Lý Trung Thang gia giảm.
III. Phương pháp điều trị kết hợp Đông Tây y
1. Điều trị cấp cứu
Khi xuất hiện triệu chứng hạ đường huyết cấp tính, cần xử trí ngay bằng các phương pháp Tây y như bổ sung glucose. Sau đó có thể kết hợp các phương pháp Y học cổ truyền để phòng ngừa tái phát.
Một số thực phẩm có tác dụng nâng đường huyết hiệu quả:
- Nước đường glucose hoặc mật ong (1-2 thìa)
- Nước trái cây tự nhiên (120-180ml)
- Kẹo đường hoặc tablet glucose
- Sâm Việt Nam hoặc nhân sâm (theo liều lượng khuyến cáo)
Một cốc nước đường ngay lập tức giúp ổn định đường trong máu
2. Điều trị duy trì
Sử dụng các bài thuốc cổ phương như:
- Thang Bổ Khí Thăng Đường: Kết hợp Hoàng kỳ, Đảng sâm, Bạch truật, Phục linh, Cam thảo, Quế chi. Bài thuốc có tác dụng bổ khí kiện tỳ, ổn định đường huyết.
- Thang Ích Khí Vệ Dương: Phối hợp Nhân sâm, Hoàng kỳ, Bạch truật, Phục linh, Can khương, giúp bổ khí dương, ấm trung tiêu.
IV. Phương pháp dưỡng sinh theo Y học cổ truyền
1. Chế độ ăn uống
Theo Y học cổ truyền, người bị hạ đường huyết nên ăn các thực phẩm tính ấm, bổ tỳ vị như: Đậu đỏ, Kê huyết đằng, Hoài sơn, Liên nhục, Đại táo. Nên ăn chín, ấm, tránh đồ sống lạnh làm tổn thương tỳ vị.
2. Điều dưỡng tinh thần
Cần giữ tâm trạng thoải mái, tránh lo âu, giận dữ vì có thể ảnh hưởng đến khí hóa của tỳ vị. Nên tập các bài khí công, thái cực quyền để điều hòa khí huyết.
Nên tập các bài khí công, thái cực quyền thường xuyên giúp điều hòa khí huyết
3. Chăm sóc sinh hoạt
Cần điều chỉnh thời gian biểu sinh hoạt hợp lý, ngủ nghỉ đúng giờ để tránh tổn thương âm dương. Tránh làm việc quá sức, vận động quá mức gây tổn thương khí huyết.
V. Kết luận
Điều trị hạ đường huyết cần kết hợp hài hòa giữa Y học hiện đại và Y học cổ truyền. Việc áp dụng các phương pháp Y học cổ truyền không chỉ giúp điều trị triệu chứng mà còn tác động đến căn nguyên của bệnh, giúp phòng ngừa tái phát và nâng cao sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, người bệnh cần tham khảo ý kiến của thầy thuốc để có phương pháp điều trị phù hợp với thể trạng và tình trạng bệnh của mình.
