Tại sao các tế bào gốc tự do lại là nguyên nhân gây ung thư

bởi: Phạm Gia 05 Tháng 08, 2021

Gốc tự do được hình thành trong quá trình sinh sống của cơ thể, chúng rất cần thiết cho cơ thể nhưng nếu hình thành quá nhiều cũng gây ra những tác động xấu, tăng nguy cơ bệnh tật. Cùng Phạm Gia tìm hiểu Tại sao các tế bào gốc tự do lại là nguyên nhân gây ung thư qua bài viết dưới đây nhé!

Gốc tự do gây ra quá trình lão hóa và phần lớn các bệnh tật

Gốc tự do là gì?

Gốc tự do (chất oxy hoá) là các phân tử hoá học có một điện từ duy nhất (electron mang điện tích âm) hoặc một số lẻ điện tử, còn gọi là bị thiếu mất 1 electron kết đôi (tình trạng mất cân bằng điện tích). Gốc tự do có mặt hầu hết ở mọi ngóc ngách không gian trong cơ thể của con người, mỗi ngày có hơn 10.000 gốc tự do tấn công vào cơ thể chúng ta.

Khi tấn công vào cơ thể, gốc tự do vì chưa tạo thành cặp nó sẽ ko cân bằng về điện tử do đó nó rất bất ổn, dễ dàng tạo ra các phản ứng chiếm đoạt điện tử của các phân tử khác để tạo thành cặp và lần lượt tạo ra các chuỗi gốc tự do mới theo phản ứng dây chứng gây rối loạn hoạt động bình của các tế bào.

Gốc tự do là nguyên tử hay phân tử bị mất electron ở lớp vỏ ngoài cùng

Một số loại gốc tự do nguy hiểm như: superoxide, ozon, hydrogen peroxy lipid, Hydroxyl radical gây ra nhiều tổn thương tế bào. Bên cạnh đó gốc tự do còn là (phế phẩm) của sự căng thẳng, lo âu kéo dài, mệt mỏi, stress hay ô nhiễm môi trường, tia phóng xạ, tia UV, thực phẩm bẩn, nước ngọt, rượu bia, hoá chất công nghiệp....

Tác hại của gốc tự do khi tấn công vào cơ thể

Khi xâm nhập vào cơ thể đầu tiên gốc tự do sẽ tấn công vào màng tế bào, chúng sẽ oxy hoá màng tế bào gây khó khăn, trở ngại cho việc thải chất độc và hấp thu chất dinh dưỡng. Sau khi đánh bại lớp màng tế bào chúng tiếp tục tấn công vào các ty lạp thể, phá vỡ nguồn cung cấp năng lượng cho tế bào. Sau cùng bằng cách oxy hoá, gốc tự do sẽ làm suy yếu kích thích tố và các enzym khiến cơ thể ko tăng trưởng được.

Đây là kẻ thù đặc biệt nguy hiểm đối với sức khỏe con người. Chúng là nguồn gốc của sự lão hoá và là tác nhân của hơn 100 loại bệnh tật ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Các bệnh do gốc tự do có thể phát sinh trên hầu hết các bộ phận của cơ thể con người như: não, mắt, da, hệ miễn dịch, tim, mạch máu, phổi, thận, đa cơ quan và khớp.

Đặc biệt nguy hiểm hơn chúng cũng là nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh ung thư do nó (cướp) điện tử làm tổn thương màng tế bào, phản ứng mạnh với các phân tử protein, DNA và các axit béo, dẫn đến những rối loạn trong hoạt động của tế bào, gây tổn hại, rối loạn và làm chết tế bào.

Mỗi ngày một tế bào phải hứng chịu 10.000 đợt tấn công của các gốc tự do

>>> Có thể bạn quan tâm: 3 lý do nên ăn tỏi phòng chống ung thư

Cơ thể chúng ta chống lại gốc tự do bằng cách nào?

Cơ thể của chúng ta là một cỗ máy cực kỳ tinh vi và hoàn hảo, bởi cả cơ thể con người là một hệ thống với các bộ phận liên kết chặt chẽ với nhau. Hệ thống này làm việc ko ngừng nghỉ để duy trì sự sống. Nếu có bất kỳ sai phạm bào sảy ra, cơ thể chúng ta sẽ phát hiện ra ngay và tìm cách khắc phục.

Khi gốc tự do tấn công và xâm nhập vào phá hủy tế bào, gây tổn hại cho DNA thì cơ thể sẽ tiết ra một loại enzym có chức năng cắt và loại bỏ những phần AND bị hỏng. Tiếp theo sẽ tổng hợp lại và gắn các DNA trở lại vị trí cũ, từ đó sửa chữa, khắc phục những sai phạm trên DNA.

Trong trường hợp gốc tự do phá hủy các phân tử protein, cơ thể sẽ sản xuất ra enzym cellular protease có khả năng nhận diện protein hỏng và phân hủy nó để tạo ra nguyên liệu cho quá trình tổng hợp protein mới. Ngoài ra các gốc tự do có thể tạo ra các chuỗi phản ứng oxy hoá lipid khác nhau để tạo ra các chất oxy hoá mới và chúng tiếp tục gây tổn hại đến cơ thể.

Những loại gốc tự do này đều được các chất chống oxy hoá như vitamin E, vitamin C, vitamin A, selence, Glutathione Peroxidase và các chất bảo vệ khác trong cơ thể chống lại và tiêu diệt chuỗi phản ứng sinh ra các chất chống oxy hoá mới.

Hoạt động chống lại các gốc tự do của các chất chống oxy hoá

Khi cơ thể có thể chống lại được gốc tự do khi chúng ta khỏe mạnh, nhưng trong trường hợp có quá nhiều sự tấn công và xâm nhập tồn tại trong cơ thể lúc này bộ máy bên trong cơ thể ko thể loại bỏ hết được các gốc tế bào gốc tự do. Nếu các lỗi nhỏ ko được khắc phục kịp thời thì hậu quả sẽ ngày càng lớn và cuối cùng sức khoẻ, sự sống của chúng ta sẽ bị đe dọa.

Vì vậy chúng ta phải tìm cách chống lại sự hình thành, phát triển của tế bào gốc tự do, hạn chế sự xâm nhập tấn công của chúng vào cơ thể. Đồng thời bổ sung cho cơ thể các chất chống oxy hoá để ức chế sự phát triển và tiêu diệt các gốc tự do.

Chúng ta hãy nâng cao sức khỏe, bổ sung các chất chống oxy hoá, nghỉ ngơi điều độ hạn chế bị ức chế, mệt mỏi stress kéo dài. Tạo thói quen sinh hoạt khoa học, ngủ đủ giấc để cơ thể có thời gian phục hồi sau một ngày làm việc mệt mỏi, tập thể dục đều đặn mỗi ngày.